De lente komt er aan en de temperaturen stijgen. Om de warmte buiten te houden hebben veel mensen de laatste jaren een airco geïnstalleerd, vaak gecombineerd met een warmtepomp om de warmte ’s winters juist binnen te houden. Het storende zoemgeluid van een airco of warmtepomp leidt in ons dichtbevolkte landje helaas maar al te vaak tot een geschil met de buren. Dus voordat je besluit een airco/warmtepomp te plaatsen, is het belangrijk om dit te bespreken met de buren en de regels na te lopen. Dat voorkomt veel ellende. In deze blog vertel ik je welke regels er precies gelden voor plaatsing van een airco of warmtepomp.
Vergunningvrij?
Voor een airco-installatie kun je onder de huidige Omgevingswet een vergunning nodig hebben voor de technische bouwactiviteit en/of de omgevingsplanactiviteit bouwen. In een aantal gevallen is zo’n vergunning niet nodig:
Technische bouwactiviteit
Als de airco niet hoger dan 5 meter van de grond wordt geplaatst en de draagconstructie van het gebouw niet wordt gewijzigd.
Omgevingsplancticviteit bouwen
Het hangt af van de plek en de afmetingen van de installatie of er een omgevingsvergunning nodig is. Je kunt dit controleren in het Omgevingsloket. Er is geen omgevingsvergunning voor de omgevingsplanactiviteit bouwen nodig als de installatie:
- Niet hoger is dan 1 meter, gemeten vanaf de grond.
- Een oppervlakte heeft kleiner dan 2 m². Een ombouw rondom de warmtepomp of airco telt hierbij ook mee.
Als de installatie niet op de grond, maar bijvoorbeeld op de gevel of het dak is geplaatst, zijn de regels van het omgevingsplan van belang. Die kunnen per gemeente verschillen. Veel gemeenten hanteren de regel dat geen vergunning nodig is als de airco niet meer dan een 0,5 meter uitsteekt (haaks gemeten op de gevel of het dak).
Bij een monument geldt overigens wel een vergunningplicht. Een airco-unit aan de voorgevel of aan een zijgevel die zichtbaar is vanaf de straat, is zonder vergunning in de meeste gevallen ook niet toegestaan. De welstandscommissie kijkt in zo’n geval of vergunningverlening mogelijk is.
Geluidnormen
Sinds een aantal jaar gelden speciale geluidnormen voor airco- en warmtepompinstallaties. Het geluidniveau van de buitenunit van de warmtepomp of airco mag niet hoger zijn dan 40 decibel in de tuin van de buren. Dit wordt gemeten op de perceelsgrens. Die normen gelden uiteraard ook voor airco’s die vergunningvrij zijn.
De stilste buitenunits produceren tussen de 42 en 49 decibel op één meter afstand. Om te kunnen voldoen aan de geluidnorm is het dus belangrijk dat de airco op voldoende afstand staat van de buren en zo nodig nog wordt geïsoleerd. Door de geluideis blijkt het in de praktijk vrijwel onmogelijk om een airco te plaatsen bij appartementen en rijtjeshuizen met kleine tuintjes.
Het geluidniveau van de buitenunit van de warmtepomp of airco mag niet hoger zijn dan 40 decibel in de tuin van de buren.
Gemeente
De gemeente is bevoegd de geluidnormen te handhaven. Die komt vaak pas in actie na klachten van omwonenden. Veel gemeenten maken een berekening van het geluidniveau van de airco op de perceelsgrens. Maar als een airco al geplaatst is, heeft een directe meting van het geluid de voorkeur, zo blijkt bijvoorbeeld uit de uitspraak van de Rechtbank Gelderland van 12 januari 2024. Pas na metingen staat vast of de installatie al dan niet binnen de geluidnorm blijft. De gemeente kan zo nodig verplaatsing van de buitenunit of verdere isolatie afdwingen bij de eigenaar. Mocht dat onvoldoende zijn, kan er ook opdracht geven worden tot verwijdering van de airco.
Burenrecht
Daarnaast kan ernstige en structurele overlast van een warmtepomp/airco mogelijk nog via het burenrecht worden aangepakt. Een dergelijke vordering wordt meestal niet snel toegewezen, maar dat het kan blijkt bijvoorbeeld uit de uitspraak van het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden van 15 november 2022.
Vragen?
Heb je vragen over dit onderwerp? Neem gerust contact met mij op.
Ik wil hulp Doe de online check
