In Nederland gelden er strenge regels om dierziekten te bestrijden en daarmee de volksgezondheid te beschermen. Er kunnen maatregelen opgelegd worden om verspreiding van ziekte en ziekteverschijnselen zoveel mogelijk te voorkomen of te beperken. Dat gebeurt op basis van Europese en nationale wetgeving, zoals de verordening ‘Diergezondheidswetgeving’. In deze blog vertel ik daar meer over. En ook wat het voor jou kan betekenen.
Verplichte vaccinaties en toezicht
Er zijn nogal wat dierziekten. Die staan opgesomd in artikel 2.1 van de Regeling Diergezondheid. Bekende voorbeelden zijn Q-koorts, vogelgriep, varkenspest en mond-en-klauwzeer.
Op grond van de wetgeving geldt er in Nederland een vaccinatieplicht voor de pseudo vogelpest en voor de Q-koorts (alleen voor melkgeiten). Voor andere dieren en ziekten mag er niet preventief gevaccineerd worden, met het oog op de economische belangen in de Europese Unie. Toezicht op de vaccinatieplicht gebeurt door registratie en door steekproeven van de inspecteurs van de NVWA. Daarnaast moeten huisartsen en ziekenhuizen patiënten met Q-koorts registreren.
Q-koorts en geitenhouderijen
Laat ik een specifiek voorbeeld geven. In dit geval geitenhouderijen. Die kunnen risico's voor de volksgezondheid met zich meebrengen. Bijvoorbeeld de verspreiding van ziekten zoals Q-koorts, die van dieren op mensen kunnen overgaan.
Om deze reden hebben verschillende provincies in Nederland een stop ingesteld op nieuwe geitenhouderijen. Dit betekent dat er geen nieuwe geitenhouderijen mogen worden opgericht totdat er meer duidelijkheid is over de gezondheidsrisico's. Dit is mede gedaan omdat er niet voor alle geiten een vaccinatieplicht voor Q-koorts verplicht gesteld kan worden, en er echt bewezen is dat Q-koorts toeslaat op mensen rondom geitenhouderijen.
Bij de beoordeling van aanvragen voor nieuwe geitenhouderijen wordt gekeken naar de risico's voor de volksgezondheid. Dit is een belangrijk onderdeel van de toetsing ‘effectieve toedeling van functies aan locaties’. Hierbij wordt beoordeeld of de locatie geschikt is voor de beoogde functie - in dit geval dus geitenhouderij – rekening houdend met de mogelijke gezondheidsrisico's voor de omwonenden.
Wat zegt de rechtspraak?
De ‘geitenstop’ is juridisch bevestigd in een uitspraak van de rechtbank Den Haag van 8 september 2020 die later in stand gelaten is door de Afdeling Bestuursrecht op 26 april 2022. In die procedure was er om ontheffing gevraagd door de gemeente bij de provincie. De gemeente wilde die ontheffing van de geitenstop om een vergunning te kunnen verlenen voor de uitbreiding van de geitenhouderij.
Omwonenden, voor wie ik in die procedure opkwam, hadden al last van hun gezondheid door de illegale uitbreiding van de geitenhouderij. Gelukkig hadden zij de provincie aan hun kant omdat die geen ontheffing wilde verlenen op de geitenstop. Op grond van nieuw onderzoek is nogmaals het verband aangetoond tussen ziekte en zelfs overlijden van mensen en de aanwezigheid van geitenhouderijen.
Conclusie
Het is aan te raden dat geitenhouderijen op voldoende afstand blijven van mensen vanwege de risico’s voor de volksgezondheid. De huidige regelgeving en rechtspraak onderstrepen de noodzaak om de volksgezondheid voorop te stellen bij de vestiging en uitbreiding van geitenhouderijen. Heb je vragen over dit onderwerp? Of ben je benieuwd welke specifieke regels er gelden rondom andere soorten veehouderij? Neem gerust contact met mij op.
Ik wil hulp Doe de online check
