Als er gebouwd wordt, ontstaat er weleens schade. Soms raakt een aannemer bij graafwerkzaamheden een ondergrondse kabel of leiding. Of er ontstaat door de werkzaamheden schade aan het pand waaraan hij werkt of het pand van de buren. Wanneer ben je daar als aannemer aansprakelijk voor?
De hoofdregel van het aansprakelijkheidsrecht is dat iedereen voor zijn eigen schade opdraait. Dat is alleen anders:
- Als de schade volgens de wet voor risico van een ander komt. Bijvoorbeeld als de schade veroorzaakt is door diens minderjarige kind, huisdier of woning (bijv. afgewaaide dakpan).
- Als de schade veroorzaakt is door een andere partij die heeft gehandeld in strijd met de afspraken uit een overeenkomst.
- Als de schade veroorzaakt is door onzorgvuldig handelen van een andere partij.
Als aannemer ben je dus niet altijd aansprakelijk als er schade ontstaat. Een rechter kijkt eerst of er een wettelijke of ongeschreven regel is overtreden. Oftewel, of er onzorgvuldig is gehandeld. Kortom: je bent als aannemer alleen aansprakelijk als je iets verkeerd hebt gedaan.
De hoofdregel van het aansprakelijkheidsrecht is dat iedereen voor zijn eigen schade opdraait.
Heftige reacties
Maar daar leek verandering in te komen. Vorig jaar heeft de Hoge Raad een uitspraak gedaan die heftige reacties opriep. Want in die uitspraak vond de Hoge Raad dat een aannemer aansprakelijk was voor schade, terwijl vast stond dat hij zorgvuldig had gewerkt. Het leek er dus op dat je volgens de Hoge Raad ook aansprakelijk kunt zijn als je niets verkeerd gedaan hebt.
Wat was er in die zaak aan de hand? Een aannemer moest een afzinkkelder plaatsen. Al voor de start van de werkzaamheden werd duidelijk dat dit behoorlijk risicovol was en dat er wel eens schade kon ontstaan aan gebouwen in de omgeving. Om het risico te beperken liet de aannemer onderzoeken uitvoeren en maakte hij een plan om de werkzaamheden goed in de gaten te houden. Maar ondanks deze inspanningen ontstond er toch schade aan een naastgelegen pand, dat door de werkzaamheden verzakte.
Aanzienlijk risico
De Hoge Raad oordeelde dat de aannemer geen wettelijke of ongeschreven zorgvuldigheidsnorm overtrad. Dus dat hij zorgvuldig heeft gewerkt. Maar als je de uitspraak beter leest, zie je dat de Hoge Raad hier toch vond dat de aannemer iets viel te verwijten. Aan het werk zat namelijk wel een aanzienlijk risico dat er schade aan andere panden zou worden toegebracht. En de aannemer heeft er desondanks voor heeft gekozen om het werk uit te voeren, omdat hij daar zelf aan zou verdienen. Onder die omstandigheden vond de Hoge Raad het redelijk dat de aannemer tóch voor de schade opdraaide. Daarbij nam de Hoge Raad ook mee dat de aannemer zich goed tegen deze schade kon verzekeren.
Als je die uitspraak goed leest, zie je dus dat je nog steeds niet zomaar aansprakelijk bent als je niets verkeerd gedaan hebt. Hierin is het 'verkeerde' het feit dat de aannemer dit risicovolle werk heeft uitgevoerd. Als dat risico dan optreedt, moet je als aannemer op de blaren zitten. Ook na deze uitspraak is het nog steeds zo dat je als aannemer niet zomaar aansprakelijk bent als er schade is ontstaan. Er moet nog steeds een goede reden zijn waarom de aannemer de schade moet vergoeden.
Niet aansprakelijk
Inmiddels zijn we meer dan een jaar verder. In een aantal zaken is een beroep gedaan op deze uitspraak van de Hoge Raad. Dat beroep slaagt soms wel en soms niet, afhankelijk van de omstandigheden. Als de aannemer zorgvuldig heeft gewerkt en er vooraf geen aanmerkelijke kans op schade was, blijft het uitgangspunt dat ieder zijn eigen schade draagt. En dat de aannemer dus niet aansprakelijk is.
Vragen?
Word je aangesproken voor het veroorzaken van schade? Of heb je zelf schade geleden? Dan loont het de moeite je goed te laten adviseren door een gespecialiseerde advocaat. Bij BrandMR staan we voor je klaar!
Meer informatie
